- Roedd y cyfanswm buddsoddiad busnes fel arfer (BFA) yn £105.6 miliwn mewn dyled ac ecwiti
- Ysgogodd gweithgaredd BFA £60 miliwn o'r sector breifat
- Roedd £92 miliwn yn ychwanegol mewn benthyciadau yn cefnogi busnesau trwy Gynllun Benthyciadau Busnes Covid-19 Cymru, gan ddiogelu dros 16,000 o swyddi
- Roedd y cyfanswm a fuddsoddwyd ym mlwyddyn ariannol 2020/21 yn £197.6 miliwn
- Crëwyd dros 2,000 o swyddi a diogelwyd 1,200 o weithgaredd BFA
- Trefnwyd £48.8 miliwn o fenthyciadau datblygu eiddo, i fyny 43% o 2019/20 lle buddsoddwyd £34.1 miliwn
- Buddsoddwyd £7.5 miliwn mewn busnesau cychwynnol ar draws 122 o fuddsoddiadau, cynnydd o 32% o'r cyllid mewn 67% yn fwy o fusnesau ers 2019/20
Mewn blwyddyn lle mae Covid-19 a Brexit wedi dominyddu, mae Banc Datblygu Cymru wedi gweithio gydag ac wedi cefnogi ystod eang o fusnesau ledled economi Cymru i'w helpu i oroesi, gwella a thyfu yn ystod cyfnodau eithriadol o anodd.
Buddsoddodd y Banc Datblygu gyfanswm o £197.6 miliwn ym mlwyddyn ariannol 2020/21. Er bod £92 miliwn mewn benthyciadau yn dod o Gynllun Benthyciadau Busnes Covid-19 Cymru (CBBCC) i gefnogi cwmnïau trwy'r pandemig, arhosodd buddsoddiadau o'n holl gronfeydd BFA yn sefydlog hefyd. Roedd £105.6 miliwn yn darparu ystod o gefnogaeth i fusnesau ar draws pob maes o'r economi a phob cam o'r twf.
O'i gymharu â blwyddyn ariannol 2019/20, bu cynnydd bach o £2 filiwn mewn cyllid BFA ar draws 402 o fuddsoddiadau o'i gymharu â 457 o fuddsoddiadau yn 2019/20. Roedd 236 o micro fenthyciadau , a oedd yn 59% o gyfeintiau buddsoddi'r Banc Datblygu. Gostyngodd y swm a ysgogwyd o'r sector breifat i £60 miliwn o £75.9 miliwn yn 2019/20 gyda'r cynnydd mewn benthyciadau datblygu eiddo, sy'n denu lefel is o fuddsoddiad yn y sector breifat sy'n ffactor cyfrannol.
Dosbarthwyd buddsoddiadau yn dda yn ddaearyddol gyda £25 miliwn wedi'i fuddsoddi yng Ngogledd Cymru, £31 miliwn yng Nghanolbarth a Gorllewin Cymru a £49.6 miliwn ar draws De Cymru.
Cynyddodd maint y fargen ar gyfartaledd ar gyfer micro fenthyciadau a datblygu eiddo, gan symud o £23,500 i £32,300 a £655,800 i £1.3 miliwn yn y drefn honno.
Parhaodd datblygu eiddo i fod yn faes twf cryf i'r Banc Datblygu. Cwblhaodd y tîm eiddo £48.8 miliwn o fenthyciadau ar draws 37 buddsoddiad datblygu eiddo, cynnydd o 43% yn cefnogi 402 o gartrefi newydd a 70,892 troedfedd sgwâr o ofod masnachol.
Dywedodd Giles Thorley, Prif Weithredwr Banc Datblygu Cymru: “Mae blwyddyn ariannol 2020/21 wedi bod yn annhebyg i unrhyw beth i ni erioed ei gofio. Mae Covid-19 wedi cael effaith ddofn ar bob sector o'r gymdeithas a phob busnes. O reoli Cynllun Benthyciad Busnes
Covid-19 Cymru Llywodraeth Cymru a chefnogi'r rhai y mae cyfyngiadau'r cyfnod clo yn effeithio arnynt, i gefnogi mentergarwyr sy'n mentro i ddechrau busnes yn ogystal ag ariannu cwmnïau sydd wedi dod o hyd i ffyrdd o addasu eu modelau busnes - bu'r flwyddyn ddiwethaf yn brysur ac yn drawsnewidiol i economi fusnes Cymru. Mae hyn yn cynnwys Banc Datblygu Cymru ei hun, gyda chydweithwyr yn newid i weithio gartref yng ngwanwyn 2020.
“Yr hyn rydyn ni wedi’i weld yw bod busnesau a mentergarwyr Cymru yn gydnerth. Mae nifer wedi dod o hyd i ffyrdd o weithio trwy'r pandemig, mae eraill wedi newid eu busnes yn llwyr neu wedi dechrau rhywbeth hollol ffres. Ein gwaith ni yw darparu cefnogaeth eang. Rydym yn fuddsoddwr cyffredinol ac yn gweithio ar draws y mwyafrif o sectorau a phob cam twf.”
Maes twf arall i'r Banc Datblygu oedd cyllid cychwynnol. Yn ôl ymchwil gan Dirnad Economi Cymru, bu cynnydd o 103% yn nifer y busnesau yn dechrau o'r newydd ar hyd a lled Cymru yn chwarter olaf 2020/21. Adlewyrchwyd hyn gan gwsmeriaid Banc Datblygu Cymru gyda 122 o fuddsoddiadau cychwynnol yn y flwyddyn ariannol o gymharu â 73 yn 2019/20 (cynnydd o 67%). O'r buddsoddiadau cychwynnol hynny, roedd 85 yn micro fenthyciadau.
Buddsoddodd y tîm mentrau technoleg £9.4 miliwn o gyllid ecwiti ar draws 31 buddsoddiad, gan ysgogi £17.4 miliwn yn ychwanegol gan gyd-fuddsoddwyr. Ategwyd hyn gan fwy o gydweithredu rhwng Angylion Buddsoddi Cymru a mentrau technoleg. Yn gyfan gwbl, helpodd tîm Angylion Buddsoddi Cymru i hwyluso £2.6 miliwn mewn buddsoddiad angel busnes dros y flwyddyn ariannol.
Yn ystod y flwyddyn ymadawodd y Banc Datblygu o bedwar cwmni. Roedd hyn yn cynnwys ALS People a brynodd ei gyfranddaliad ecwiti yn ôl a Glamorgan Telecom a gaffaelwyd gan Onecom.
Dywedodd Gweinidog yr Economi, Vaughan Gething: “Mae'r flwyddyn ddiwethaf wedi bod yn anhygoel o anodd i fusnesau Cymru. Trwy gydol pandemig Covid, blaenoriaeth Llywodraeth Cymru fu amddiffyn bywydau a bywoliaethau.
“Mae busnesau Cymru wedi bod yn brwydro i oroesi yn yr argyfwng hwn, gyda chymaint yn gwneud aberth bersonol enfawr er mwyn dod trwyddi. Ond mae Llywodraeth Cymru wedi gweithio'n galed i gefnogi busnesau ledled Cymru; rydym wedi tynnu pob lifer y gallwn i'w cefnogi - gan gynnwys gweithio gyda BDC, gan eu cefnogi nhw i gyflawni'r ymateb cyflym gafodd dderbyniad da i argyfwng Covid a helpodd yn uniongyrchol i ddiogelu 16,000 o swyddi ledled Cymru.
“Mae Banc Datblygu Cymru yn elfen allweddol o gefnogaeth Llywodraeth Cymru i fusnesau Cymru, ac mae ei fuddsoddiad o £200m i mewn i fusnesau yng Nghymru dros y flwyddyn ddiwethaf wedi helpu i lansio busnesau newydd, creu swyddi newydd, diogelu swyddi presennol, a darparu’r gefnogaeth sy'n angenrheidiol i helpu i drawsnewid eiddo masnachol yn lleoedd y mae angen i'n busnesau dyfu a ffynnu.
“Wrth i ni adeiladu pont at adferiad cryf yng Nghymru, byddwn yn sefyll ochr yn ochr gyda busnesau a gweithwyr Cymru, gan ddarparu'r gefnogaeth orau bosibl, wedi'i theilwra i'n hanghenion ac yn cyd-fynd â'n gwerthoedd. Ein blaenoriaeth nawr yw rhoi hwb i adferiad cryf yng Nghymru. Bydd ein cynlluniau adfer uchelgeisiol yn sicrhau nad oes cenhedlaeth goll yn y Gymru a fydd yn dod yn beiriant ar gyfer twf cynaliadwy, cynhwysol.”
Dywedodd Gareth Bullock, Cadeirydd Banc Datblygu Cymru: “Mae cyfalafiad Llywodraeth Cymru o'r Banc Datblygu trwy eu hymestyniad o Gronfa Buddsoddi Hyblyg Cymru hyd at £500 miliwn yn sicrhau y gallwn gefnogi busnesau am flynyddoedd lawer i ddod. Ein rôl ni yw cymryd golwg hir dymor, yn enwedig yng ngoleuni'r hyn sydd wedi bod yn flwyddyn anodd i lawer. Wrth i gyfyngiadau gael eu llacio, ac wrth i ni ddechrau tynnu allan o'r pandemig mae'n bwysig i ni edrych tuag at ffyrdd i gefnogi busnes a'r economi.
“Yn ogystal â bod yn ariannwr cyffredinol, yn gallu llenwi’r bylchau yn y farchnad a adawyd gan y sector breifat, rydym yn credu mewn cynnig cyfalaf amyneddgar; boed hynny trwy fuddsoddiadau ecwiti, benthyciadau tymor hwy, neu gyllid dilynol trwy ein timau portffolio. Rydyn ni yma i helpu Cymru i dyfu a ffynnu.”
