Mae penderfynu prynu busnes yn benderfyniad ariannol mawr, o bosibl yn un o'r penderfyniadau mwyaf y byddwch chi byth yn ei wneud. O ran prynu busnes bach, mae'n hawdd teimlo eich bod wedi cael eich llethu gan gymhlethdodau'r broses ac yn ansicr ble i ddechrau.
Fodd bynnag, os ydych chi'n cynllunio'n iawn, yn gwneud eich ymchwil i'r ochr gyfreithiol, ac yn gweithio gyda'r bobl iawn, bydd y broses yn llawer mwy esmwyth.
Yn yr erthygl hon ar sut i brynu busnes, rydym wedi crynhoi rhai o'r prif ffactorau i'w hystyried. Cofiwch mai awgrymiadau yw'r pwyntiau isod. Dylech bob amser gynnal ymchwil trylwyr a diwydrwydd dyladwy, a cheisio cyngor proffesiynol lle bo angen, cyn ymrwymo i fargen.
Beth yw'r ffactorau allweddol i'w hystyried wrth brynu busnes?
Wrth brynu busnes, mae llawer o ffactorau i'w hystyried, gan gynnwys amseriad, iechyd ariannol, materion cyfreithiol a rheoleiddiol, diwydrwydd dyladwy, prisio ac ariannu.
Gadewch i ni edrych ar bob un o'r ffactorau hyn yn fwy manwl.
Ydy'r amseriad yn iawn?
O ran prynu busnes, mae amseru yn allweddol, o safbwynt personol ac ariannol.
Mae'n bwysig peidio â rhuthro i mewn i'r penderfyniad, yn enwedig os oes unrhyw beth sy'n debygol o newid yn eich bywyd a fyddai'n effeithio ar eich sefyllfa ariannol neu'r amser sydd gennych ar gael i reoli'r busnes. Pan fyddwch chi'n prynu busnes mae gweithwyr newydd yn aml i'w rheoli, prosesau busnes i'w dysgu, a diwylliant cwmni i addasu iddo. Mae hyn bron bob amser yn gofyn am fwy o waith na'r disgwyl.
Yn ogystal ag ystyried eich amgylchiadau personol, dylech ddadansoddi'r macro-amgylchedd a'r micro-amgylchedd presennol. Mae'r macro-amgylchedd yn cyfeirio at y ffactorau allanol eang sy'n effeithio ar y busnes, gan gynnwys ffactorau cymdeithasol, economaidd, technolegol, amgylcheddol, gwleidyddol a chyfreithiol, tra bod y micro-amgylchedd yn cynnwys ffactorau sy'n agosach at y busnes, megis cyflenwyr, cystadleuwyr a chwsmeriaid. Po fwyaf gwybodus ydych chi am y diwydiant a'r amgylchedd ehangach y mae'r busnes yn gweithredu ynddo, gorau oll fydd y penderfyniad rydych chi'n debygol o'i wneud.
Sut mae gwerthuso iechyd ariannol y busnes yr wyf yn ystyried ei brynu?
Mae gwerthuso iechyd ariannol busnes cyn ei brynu yn holl bwysig er mwyn gwneud penderfyniad gwybodus. Yn gyffredinol, mae hyn yn golygu edrych ar ddatganiadau ariannol y cwmni am y tair i bum mlynedd diwethaf a'u dadansoddi gan ddefnyddio cymarebau ariannol. Mae’r datganiadau ariannol yn cynnwys:
1 . Y fantolen
Mae'r fantolen yn rhoi cipolwg o sefyllfa ariannol y cwmni ar adeg benodol, gan ddangos yr hyn y mae'r busnes yn berchen arno (asedau), yr hyn sy'n ddyledus ganddo (rhwymedigaethau), ac ecwiti (y gwerth sy'n weddill ar ôl tynnu rhwymedigaethau o asedau).
Mae yna nifer o gymarebau y gallwch eu cymhwyso i'r fantolen i gael cipolwg ar sefyllfa ariannol y cwmni. Mae rhai cymarebau mantolen a ddefnyddir yn gyffredin yn cynnwys yr hyn â ganlyn:
- Cymhareb gyfredol. Mae hyn yn mesur gallu'r busnes i dalu ei rwymedigaethau cyfredol gan ddefnyddio ei asedau cyfredol
- Cymhareb cyflym. Mae hyn yn mesur gallu'r busnes i dalu ei rwymedigaethau cyfredol gydag asedau hylifol fel arian parod
- Cymhareb dyled i ecwiti. Mae hyn yn cymharu swm y ddyled o'i gymharu â swm yr ecwiti a ddefnyddir i ariannu asedau eich cwmni. Rydym yn ymdrin â hyn yn fanylach yn ein blog dyled yn erbyn ecwiti
2. Y datganiad incwm
Mae'r datganiad incwm, y cyfeirir ato hefyd fel y datganiad elw a cholled (E&Ch), yn dangos refeniw, treuliau ac incwm net y cwmni dros gyfnod penodol. Mae rhai cymarebau allweddol sy’n defnyddio symiau datganiadau incwm yn cynnwys:
- Ymyl gros. Mae hyn yn mesur faint o refeniw a gedwir gan y busnes ar ôl tynnu cost y nwyddau a werthwyd
- Maint elw. Dyma ganran y gwerthiannau net y mae cwmni'n ei gadw fel elw ar ôl tynnu'r holl dreuliau
- Ymyl gweithredu. Mae hyn yn dangos faint o elw mae busnes yn ei wneud ar ôl didynnu costau gweithredu
3. Datganiad llif arian
Mae'r datganiad llif arian yn dangos faint o arian parod sydd wedi symud i mewn ac allan o'r busnes dros gyfnod penodol o amser, gan helpu i ddangos gallu cwmni i weithredu a thalu unrhyw ddyledion. Mae cymarebau ar gyfer dadansoddi llif arian yn cynnwys:
- Cymhareb cwmpas llif arian. Mae hyn yn helpu i benderfynu pa ganran o gyfanswm rhwymedigaethau cwmni (fel arfer hirdymor) sy'n cael eu cwmpasu gan ei lifau arian gweithredol
- Cymhareb llif arian gweithredol. Mae hyn yn dangos pa mor dda y gall busnes dalu ei rwymedigaethau cyfredol gyda'i lifau arian gweithredol
- Cymhareb llif arian i ddyled. Mae hyn yn cymharu llif arian gweithredol busnes â chyfanswm ei ddyled
Mae'n bwysig edrych ar y tri datganiad ariannol hyn gyda'i gilydd i nodi unrhyw gydberthnasau ac anghysondebau ac i gael dealltwriaeth gynhwysfawr o berfformiad ariannol y cwmni. Mae chwilio am dueddiadau dros amser a chymharu perfformiad â meincnodau diwydiant hefyd yn allweddol i nodi unrhyw heriau ariannol a gwerthuso iechyd y busnes.
Mae ymgynghori â chyfrifydd bob amser yn syniad da cyn i chi brynu busnes. Gallant nodi unrhyw broblemau gyda chyfrifon y cwmni a darparu arbenigedd gwerthfawr i'ch helpu i wneud y penderfyniad cywir.
Pa faterion cyfreithiol a rheoleiddiol sydd angen i mi fod yn ymwybodol ohonynt wrth brynu busnes?
Mae prynu busnes yn gofyn am ystyriaeth ofalus o faterion cyfreithiol. Gall ymgysylltu â gweithwyr cyfreithiol proffesiynol sydd â phrofiad o gaffael busnes eich helpu i lywio cymhlethdodau’r broses a lliniaru unrhyw risgiau cyfreithiol posibl. Er bod sefyllfa pob cwmni yn unigryw, dyma rai meysydd cyfreithiol i fod yn ymwybodol ohonynt:
Contractau a chytundebau: adolygu'r holl gontractau a chytundebau sy'n ymwneud â'r busnes, megis contractau cwsmeriaid, cytundebau cyflenwyr, prydlesi, a chontractau cyflogaeth.
Hawliau eiddo deallusol (ED): penderfynu a yw'r busnes yn berchen ar neu'n trwyddedu unrhyw eiddo deallusol, megis nodau masnach, patentau, hawlfreintiau, neu gyfrinachau masnach. Gwerthuso dilysrwydd, trosglwyddedd, ac amddiffyniad yr hawliau hyn, a sicrhau dogfennaeth briodol ar gyfer trosglwyddo asedau eiddo deallusol.
Trwyddedau a chaniatadau: nodwch y trwyddedau, y caniatadau a'r gofynion rheoleiddio sy'n berthnasol i'r busnes. Penderfynwch a ellir eu trosglwyddo neu a oes angen i chi wneud cais am rai newydd. Mae enghreifftiau cyffredin yn cynnwys trwyddedau busnes, trwyddedau iechyd, a thrwyddedau amgylcheddol.
Materion cyflogaeth: deall y rhwymedigaethau sy'n ymwneud â gweithwyr presennol. Adolygu contractau cyflogaeth, buddion, a chydymffurfiaeth â chyfreithiau cyflogaeth.
Pa ddiwydrwydd dyladwy ddylwn i ei wneud cyn gwneud cynnig wrth brynu busnes?
Mae cynnal diwydrwydd dyladwy trylwyr yn gam hanfodol wrth brynu unrhyw fusnes. Dyma rai meysydd allweddol i’w hystyried:
Diwydrwydd dyladwy ariannol: mae hyn yn cynnwys adolygu datganiadau ariannol, fel y trafodwyd uchod, i asesu iechyd ariannol y cwmni, a gwerthuso asedau'r cwmni, gan gynnwys rhestr eiddo, offer ac eiddo, i bennu eu gwerth a'u cyflwr.
Diwydrwydd dyladwy cyfreithiol: mae archwilio strwythur cyfreithiol y busnes, adolygu contractau a chytundebau, gwerthuso hawliau eiddo deallusol, a nodi unrhyw anghydfodau cyfreithiol parhaus neu bosibl, yn rhai o'r agweddau cyfreithiol i'w hystyried.
Diwydrwydd dyladwy gweithredol: gwnewch yn siŵr eich bod yn deall prosesau gweithredol y cwmni, ei lifau gwaith, a rheolaeth y gadwyn gyflenwi. Gwerthuswch ansawdd a dibynadwyedd cyflenwyr a dosbarthwyr, asesu sylfaen cwsmeriaid a pherthnasoedd y cwmni, gwerthuso systemau TG, a nodi unrhyw risgiau gweithredol, megis dibyniaeth ar weithwyr allweddol neu wendidau technoleg.
Diwydrwydd dyladwy yn y farchnad: mae hyn yn cynnwys dadansoddi diwydiant a safle'r cwmni yn y farchnad, deall y farchnad darged, asesu tueddiadau'r farchnad a bygythiadau cystadleuol, a gwerthuso'r strategaethau marchnata a gwerthu.
Diwydrwydd dyladwy amgylcheddol: mae hyn yn cynnwys asesu unrhyw rwymedigaethau amgylcheddol neu faterion cydymffurfio sy'n gysylltiedig â'r busnes, yn enwedig ar gyfer diwydiannau â rheoliadau amgylcheddol. Adolygu asesiadau amgylcheddol blaenorol neu barhaus, trwyddedau, a chofnodion cydymffurfio.
Mae'n bwysig cynnwys gweithwyr proffesiynol, megis cyfreithwyr, cyfrifwyr, ac ymgynghorwyr diwydiant-benodol, i helpu gyda'r broses diwydrwydd dyladwy. Gallant eich helpu i ddarganfod risgiau posibl a sicrhau bod gennych ddealltwriaeth drylwyr o'r busnes yr ydych yn ei brynu.
Sut mae negodi pris teg wrth brynu busnes?
Y cam cyntaf wrth drafod pris teg yw penderfynu beth yw gwerth y busnes. Y peth allweddol i'w gofio yw nad oes y fath beth â gwerth cywir ar gyfer busnes, dim ond ystod o werthoedd sy'n dderbyniol i'r prynwr a'r gwerthwr. Gall cynghorydd helpu i bennu ystod o brisiadau a chymorth yn eich trafodaethau. I ddarganfod mwy am brisio busnes, darllenwch ein post blog ar brisio busnes sefydledig .
Sut alla i gyllido prynu busnes?
Mae yna sawl ffordd o ariannu prynu busnes, gan gynnwys ariannu gwerthwr, benthyciadau banc, ac ecwiti preifat. Bydd y dull sydd fwyaf addas i chi yn dibynnu ar ffactorau fel eich sefyllfa ariannol, maint y busnes, y pris prynu, a'ch dewisiadau. Rydym yn trafod rhai dulliau ariannu cyffredin ar gyfer prynu busnes yn ein post blog, Sut i ariannu allbryniant gan reolwyr.
Os ydych yn chwilio am gyllid ecwiti neu fenthyciad i brynu busnes, cysylltwch â ni. Gallwn ddarparu benthyciadau, ecwiti, neu gymysgedd o'r ddau i'ch cefnogi.
