Mae treialon clinigol o driniaeth therapiwtig gartref hawdd ei defnyddio ar gyfer SARS-CoV-2 (coronafeirws) ar y gweill yn dilyn buddsoddiad o £1.52 miliwn dan arweiniad Banc Datblygu Cymru ochr yn ochr ag aelodau Syndicet Angylion Gwyddoniaeth a’r KBA Group, consortiwm angylion o unigolion gwerth net uchel sy’n cael eu harwain ar y cyd gan Dr Nikolaos Kostopoulos a Paras Barot.
Yn seiliedig ar ymchwil o safon fyd-eang a wnaed ym Mhrifysgol Bryste, sefydlwyd Halo Therapeutics fel cwmni deilliannol yn 2020 gan Dr Daniel Fitzgerald, yr Athro Christiane Schaffitzel , a’r Athro Imre Berger. Mae Halo Therapeutics wedi’i ddenu i Gymru yn dilyn buddsoddiad ecwiti o £1,000,000 gan Fanc Datblygu Cymru a bydd wedi’i leoli i ddechrau yn Welsh ICE, Caerffili.
Bydd yr astudiaeth gyntaf-mewn-dynol hon o chwistrelliad gwrthfeirysol anadlol Halo Therapeutic ar gyfer coronafirysau yn ymchwilio i ddiogelwch a goddefgarwch y driniaeth cyn i astudiaethau dilynol gael eu cynnal mewn cleifion sy'n SARS-CoV-2 positif neu sydd mewn perygl o ddod yn SARS-CoV- 2 cadarnhaol.
Dywedodd Dr Daniel Fitzgerald: “Mae coronafirysau yn deulu mawr o firysau. Mae rhai yn achosi mân afiechydon, fel yr annwyd cyffredin, tra bod eraill yn achosi afiechyd llawer mwy difrifol, fel coronafirysau Covid-19, syndrom anadlol y Dwyrain Canol (MERS) a Syndrom Anadlol Acíwt Difrifol (SARS). Mae SARS-CoV-2 yn mynd i mewn i'r corff trwy'r trwyn. Ar ôl sawl diwrnod o luosi yn yr ardal hon, mae SARS-CoV-2 yn ymledu i'r gwddf a'r chwarennau poer ac yna i'r ysgyfaint. Gall y firws ledaenu wedyn i organau eraill, gan achosi mewn rhai achosion niwed acíwt a difrod hirdymor a elwir yn Covid-hir.”
Ychwanegodd yr Athro Berger: “Mae brechu a thriniaethau wedi lleihau effaith y firws ond mae’n dal yn risg iechyd sylweddol. Mae ein triniaeth gwrthfeirysol hunan-weinyddol a chost-effeithiol yn atal y firws rhag mynd i mewn i'r celloedd epithelial trwynol a lluosi ynddynt. Mae'n bosib ei fod yn newid y dirwedd yn y maes hwn o drin ac atal coronafirysau, yn enwedig yng ngwledydd y trydydd byd gydag ymddangosiad firysau newydd. Fodd bynnag, roedd angen cymorth arnom i symud ymlaen ag ymchwil a datblygu cyn-refeniw. Fel ein prif gyllidwr, mae Banc Datblygu Cymru wedi camu i’r adwy a’n darbwyllo pam fod gan Gymru gymaint o fantais gystadleuol yn y diwydiant gwyddorau – mae’r dull ystwyth, yr ecosystem sefydledig, y seilwaith uwch-dechnoleg a’r cymorth ariannol sydd ar gael heb ei ail.”
Dywedodd Dr Mark Bowman, Rheolwr Cronfa Fenter y Banc Datblygu: “Mae’n galonogol gweld nifer cynyddol o gwmnïau gwyddorau bywyd a thechnoleg feddygol yn buddsoddi yng Nghymru. Fel cenedl, rydym yn cynnig amgylchedd bywiog a llewyrchus sy’n gynnig deniadol i fusnesau cyfnod cynnar fel Halo Therapeutics wrth iddynt symud tuag at fasnacheiddio byd-eang o ganolfan yma yng Nghymru.”
Dywedodd Dr Johnathan Matlock, Cyd-sylfaenydd Science Angel Syndicate: "Rydym wedi gweithio'n agos gydag Imre a Daniel ers eu rownd cyn-sbarduno. Rydym yn falch iawn o fod wedi eu helpu i sicrhau'r rownd ariannu ddiweddaraf hon gan Fanc Datblygu Cymru. gyda chyhoeddiadau ym mhrif gyfnodolion gwyddonol y byd, anaml y byddwch chi'n cael y cyfle i weld arloesiadau gwyddonol mor gyflym yn cael eu trosi i'r clinig ac un cam yn nes at gleifion."
Daeth y buddsoddiad yn Halo Therapeutics o Gronfa Busnes Cymru gwerth £216 miliwn a ariennir gan Gronfa Datblygu Rhanbarthol Ewrop a Llywodraeth Cymru. Mae benthyciadau, cyllid mesanîn, a buddsoddiadau ecwiti ar gael gyda thelerau’n amrywio o un i saith mlynedd ar gyfer busnesau bach a chanolig (y rhai sydd â llai na 250 o weithwyr) sydd wedi’u lleoli yng Nghymru, neu sy’n barod i adleoli i Gymru.
